Waar ontvangen: thuis bij Tjalling PE1RQM
Wanneer: 1 juni 2023
Introductie
Sommige zendamateurs proberen zoveel mogelijk landen te ‘werken’. Hiermee worden radioverbindingen bedoeld met zoveel mogelijk andere zendamateurs in andere landen -of landsdelen- over de wereld, waarbij de verbinding wordt bevestigd met een QSL-kaart (dit kan ook digitaal). Vooral bijzondere landen zijn erg in trek. Denk bijvoorbeeld aan onbewoonde eilanden of landsdelen waar maar heel weinig zendamateurs wonen. Velen houden er een sport aan over, om steeds weer een landje af te kunnen vinken. Daar zijn awards mee te winnen als men aan wedstrijden meedoet.
Om een bepaald land te kunnen werken heb je in de eerste instantie al de juiste condities nodig. Hiermee wordt bedoeld, dat op een bepaalde frequentieband de reflecties in de juiste luchtlagen (troposfeer, magnetosfeer, ionosfeer, etc.) precies goed aanwezig moeten zijn. Om de juiste luchtlagen vervolgens te bereiken moet je antenne goed opgesteld zijn qua opstralingshoek. En áls deze condities dan eindelijk een keer goed zijn, moet er maar net iemand aanwezig zijn aan de andere kant.
En dat is vaak al een probleem. Neem bijvoorbeeld een onbewoond eiland of een exotisch oord. Dan heb je een geplande reis nodig van zendamateurs om dit deel te ‘activeren’ (zoals dat in jargon genoemd wordt). Vaak wordt dit gecombineerd met een actieve wandelvakantie, zeilen, etc. Zo’n reis met activatie van een landje of landsdeel wordt DX-pedition genoemd.
Isle of Rockall
Bij ons in de buurt zijn er niet zo heel veel DX-peditions. Maar rond juni 2023 was er toch een bijzondere locatie geactiveerd, namelijk een heel klein onbewoond eilandje van 21 x 30m in de oceaan buiten Schotland en Ierland: Isle of Rockall.
Een groepje zendamateurs werkten onder de callsign MM0UKI tijdens deze DX expeditie. Ze zijn met een boot en een klimuitrusting naar het eilandje gegaan.
Lees hier alles over de complete expeditie: https://www.dx-world.net/mm0uki-isle-of-rockall-eu-189/
De zendamateurs hebben duizenden verbindingen gemaakt op de kortegolf banden, zowel met digitale communicatie (zoals FT8) als met spraak communicatie. Kortgolf is ideaal, vanwege de reflectie tegen luchtlagen. Daardoor kun je grote afstanden overbruggen met eenvoudige middelen. De antenne was een afgestemde draad en wat eenvoudige componenten, die afgespannen was aan een vishengelachtige stok.
Hieronder staat een audio-opname van hoe ik de operator vanaf Isle of Rockall gehoord heb op mijn ontvanger in Leusden. Dit is een edit van enkele fragmenten en de roepende tegenpartijen hoor je niet. Dit komt omdat ze in “split-mode” werkten, waarbij een andere frequentie wordt gebruikt voor het zenden als voor het ontvangen.
Deze split-mode was ook wel nodig, want vanwege de enorme populariteit van dit soort DX-peditions (door de bijzonderheid en zeldzaamheid) lijkt het of iedereen door elkaar roept naar de operator tussen de doorgangen door. De frequentie zou vervuild worden als er niet in split zou worden gewerkt. Daarnaast kan de operator een wat breder frequentiegebiedje aanwijzen om anderen op te ontvangen, zodat hij op zoek kan naar stations die niet door elkaar roepen. Hier is een korte clip hoe het klonk op de split frequentie waar iedereen mocht aanroepen:
Het is bijna knap dat ze daar nog individuele zendamateurs uit kunnen destilleren. Het vereist veel ervaring en uithoudingsvermogen om dit uren achtereen te kunnen doen, met als doel om zoveel mogelijk verbindingen te maken. En dat in een tentje op een rots midden in de zee!